Xét nghiệm đo hoạt độ CK (Creatinin Kinase), còn gọi là CPK (Creatin Phosphokinase), là xét nghiệm dùng để đo mức độ của enzyme CK trong máu. CK là một enzyme quan trọng có liên quan đến chuyển hóa năng lượng trong cơ thể và có mặt chủ yếu ở cơ xương, cơ tim và não.
Mục đích xét nghiệm đo hoạt độ CK:
- Đánh giá tổn thương cơ (cơ tim, cơ xương)
- Chẩn đoán các bệnh lý về cơ, đặc biệt là tổn thương cơ hoặc bệnh tim như nhồi máu cơ tim
- Theo dõi các bệnh lý cơ tiến triển, viêm cơ, hoặc những người bị chấn thương cơ nặng
Các loại isoenzyme CK:
CK trong cơ thể tồn tại dưới 3 dạng isoenzyme chính, mỗi loại được tìm thấy chủ yếu ở các vị trí khác nhau:
- CK-MM: Chủ yếu ở cơ xương
- CK-MB: Tập trung ở cơ tim
- CK-BB: Tập trung ở não
Xét nghiệm CK tổng quát có thể đo mức độ tổng hợp của CK trong máu, nhưng để xác định nguồn gốc tổn thương, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm thêm từng isoenzyme CK.
Giá trị bình thường:
- Mức CK bình thường thường dao động từ 20–200 U/L tùy thuộc vào phòng xét nghiệm và phương pháp đo, cũng như độ tuổi, giới tính, và tình trạng cơ bắp của từng người.
Ý nghĩa của kết quả CK:
- CK tăng cao: Tăng CK trong máu cho thấy có tổn thương hoặc căng thẳng ở các cơ, và phụ thuộc vào loại isoenzyme CK tăng, có thể chỉ ra nguyên nhân cụ thể:
- Bệnh tim: CK-MB tăng cao có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim. Xét nghiệm CK-MB thường được sử dụng cùng với các chỉ dấu khác như troponin để chẩn đoán.
- Tổn thương cơ xương: CK-MM tăng cao thường gặp trong các trường hợp chấn thương cơ, hội chứng vùi lấp (crush syndrome), hoặc các bệnh lý như loạn dưỡng cơ (muscular dystrophy) và viêm cơ.
- Tập thể dục quá mức hoặc chấn thương: Người tập luyện thể thao cường độ cao, đặc biệt là vận động viên, có thể có mức CK tăng tạm thời.
- Viêm cơ: Bệnh viêm cơ, hoặc viêm đa cơ (polymyositis), có thể gây tăng CK đáng kể.
- Nhiễm trùng, nhiễm độc: Một số nhiễm trùng hoặc ngộ độc gây tổn thương cơ có thể gây tăng CK.
- CK giảm: Giảm CK ít gặp và thường không có ý nghĩa lâm sàng lớn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp suy giảm khối lượng cơ, người bệnh có thể có mức CK thấp hơn bình thường.
Các yếu tố ảnh hưởng đến CK:
- Tập thể dục: Tập luyện hoặc vận động quá mức có thể làm tăng tạm thời CK.
- Phẫu thuật hoặc chấn thương: Những người vừa trải qua phẫu thuật hoặc bị chấn thương cũng có thể có mức CK cao.
- Thuốc: Một số loại thuốc như statin (thuốc giảm cholesterol) có thể gây tăng CK do ảnh hưởng lên cơ.
Xét nghiệm đo hoạt độ CK (Creatinin kinase) rất hữu ích trong việc chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý liên quan đến cơ và tim, nhưng để xác định chính xác nguyên nhân, bác sĩ thường kết hợp xét nghiệm CK với các xét nghiệm và triệu chứng lâm sàng khác.
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.