Tại sao cần xét nghiệm tổn thương gan?
Xét nghiệm đánh giá tổn thương gan rất quan trọng vì gan thực hiện nhiều chức năng sống còn trong cơ thể, bao gồm chuyển hóa chất dinh dưỡng, thải độc, sản xuất protein và điều hòa các quá trình đông máu. Khi gan bị tổn thương, các chức năng này có thể bị suy giảm, dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Các xét nghiệm tổn thương gan giúp phát hiện sớm và theo dõi các bệnh lý gan, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời.
Lý do cần xét nghiệm:
- Phát hiện sớm bệnh gan:
- Các bệnh lý về gan, như viêm gan, xơ gan, hay gan nhiễm mỡ, thường không có triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu. Xét nghiệm giúp phát hiện tổn thương gan sớm trước khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng.
- Chẩn đoán nguyên nhân tổn thương:
- Các xét nghiệm men gan (AST, ALT, GGT, ALP) giúp phân biệt các nguyên nhân gây tổn thương gan, chẳng hạn như viêm gan siêu vi, tác động của thuốc, uống rượu, hoặc tắc nghẽn đường mật.
- Theo dõi tiến triển bệnh:
- Với những người đã được chẩn đoán bệnh gan, xét nghiệm giúp theo dõi tiến triển bệnh, từ đó điều chỉnh phác đồ điều trị. Ví dụ, bệnh nhân viêm gan mãn tính cần kiểm tra định kỳ để giám sát tổn thương gan và đánh giá hiệu quả của điều trị.
- Đánh giá tác động của thuốc hoặc chất độc:
- Nhiều loại thuốc, bao gồm thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng sinh, có thể gây tổn thương gan. Xét nghiệm gan giúp xác định liệu có tác động bất lợi từ thuốc, để thay đổi hoặc ngừng thuốc nếu cần thiết.
- Kiểm tra tác động của rượu:
- Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chuyển hóa rượu. Xét nghiệm men gan có thể phát hiện tổn thương do uống rượu nhiều hoặc lâu dài, giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng và đưa ra lời khuyên về việc giảm tiêu thụ rượu.
- Đánh giá trước phẫu thuật:
- Trước khi tiến hành phẫu thuật, đặc biệt là các ca phẫu thuật lớn, xét nghiệm gan được thực hiện để đảm bảo gan hoạt động bình thường và đủ khả năng xử lý các thay đổi trong quá trình phẫu thuật.
Các xét nghiệm thường dùng để đánh giá tổn thương gan:
- ALT (GPT): Nhạy cảm nhất với tổn thương tế bào gan.
- AST (GOT): Được sử dụng kết hợp với ALT để xác định mức độ và nguyên nhân tổn thương.
- GGT và ALP: Đánh giá các vấn đề về đường mật.
- Bilirubin: Đánh giá chức năng thải độc của gan và khả năng xử lý mật.
Việc xét nghiệm gan giúp phát hiện và quản lý các bệnh lý gan một cách hiệu quả, bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như suy gan, ung thư gan, hay xơ gan.
