Xét nghiệm Đông máu ngoại sinh

Đông máu ngoại sinh (hay còn gọi là con đường đông máu ngoại sinh) là một trong hai con đường chính dẫn đến quá trình đông máu, giúp cơ thể kiểm soát chảy máu sau khi bị tổn thương mạch máu. Con đường ngoại sinh được kích hoạt khi có tổn thương đến mô bên ngoài mạch máu, giải phóng một protein đặc biệt gọi là yếu tố mô (tissue factor – TF), kích hoạt chuỗi phản ứng đông máu.

Quá trình đông máu ngoại sinh diễn ra như sau:

1. Tổn thương mô: Khi mạch máu và các mô xung quanh bị tổn thương, tế bào của các mô tổn thương sẽ giải phóng yếu tố mô (tissue factor). Yếu tố mô không có sẵn trong máu mà chỉ xuất hiện khi có tổn thương, và đây là yếu tố khởi động con đường ngoại sinh.
2. Hoạt hóa yếu tố VII (factor VII): Yếu tố mô (TF) liên kết với yếu tố VII (một loại protein có sẵn trong máu), tạo thành phức hợp TF-VIIa (yếu tố mô – yếu tố VII hoạt hóa).
3. Hoạt hóa yếu tố X (factor X): Phức hợp TF-VIIa sẽ kích hoạt yếu tố X (factor X) thành dạng hoạt động là yếu tố Xa. Yếu tố Xa là một enzyme quan trọng trong việc chuyển prothrombin thành thrombin – một enzyme chủ chốt trong quá trình hình thành cục máu đông.
4. Hình thành thrombin: Yếu tố Xa kết hợp với yếu tố V, tạo thành phức hợp prothrombinase, có nhiệm vụ chuyển prothrombin (một protein trong huyết tương) thành thrombin.
5. Hình thành fibrin: Thrombin chuyển fibrinogen (một protein có trong huyết tương) thành fibrin – một dạng sợi protein. Các sợi fibrin liên kết lại với nhau để hình thành mạng lưới fibrin, tạo thành cục máu đông, giúp bít vết thương và ngăn chảy máu.