Xét nghiệm định lượng GH (Growth Hormone) là xét nghiệm đo nồng độ hormone tăng trưởng (GH) trong máu. GH là hormone được tiết ra bởi tuyến yên và đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và tăng trưởng của cơ thể, đặc biệt là ở trẻ em, đồng thời cũng điều hòa sự chuyển hóa chất ở người lớn.
Mục đích xét nghiệm định lượng GH (Growth Hormone)
Xét nghiệm GH thường được chỉ định trong các trường hợp:
- Chẩn đoán rối loạn tăng trưởng: Xét nghiệm này giúp chẩn đoán các rối loạn liên quan đến sự tăng trưởng ở trẻ em như lùn tuyến yên (thiếu GH) hoặc khổng lồ (thừa GH).
- Chẩn đoán và theo dõi bệnh lý tuyến yên: Phát hiện các bệnh lý liên quan đến tuyến yên như u tuyến yên hoặc suy tuyến yên.
- Chẩn đoán bệnh to đầu chi (acromegaly): Một tình trạng do tuyến yên sản xuất quá mức GH sau khi cơ thể đã phát triển xong, thường gặp ở người trưởng thành.
- Đánh giá tình trạng thiếu hụt GH ở người lớn: Thiếu GH ở người lớn có thể dẫn đến tình trạng suy giảm khối cơ, mệt mỏi, và giảm mật độ xương.
Quy trình xét nghiệm
Do GH được tiết ra một cách không liên tục và theo từng chu kỳ trong ngày, nồng độ GH trong máu có thể biến động lớn. Vì vậy, xét nghiệm GH không phải lúc nào cũng cho kết quả chính xác nếu chỉ đo một lần, nên thường được kết hợp với các bài kiểm tra chức năng khác như:
- Test ức chế GH (Glucose Tolerance Test – GTT): Được dùng để chẩn đoán tình trạng thừa GH (bệnh to đầu chi). Người bệnh sẽ được uống dung dịch glucose và sau đó đo nồng độ GH trong máu. Ở người bình thường, nồng độ GH sẽ giảm xuống khi mức đường huyết tăng.
- Test kích thích GH (Growth Hormone Stimulation Test): Được sử dụng để chẩn đoán thiếu hụt GH. Các chất kích thích như insulin hoặc arginine sẽ được tiêm vào để thúc đẩy tuyến yên sản xuất GH, sau đó đo nồng độ GH trong máu.
Kết quả xét nghiệm định lượng GH (Growth Hormone)
- Mức GH bình thường:
- Ở người trưởng thành: < 5 ng/mL.
- Ở trẻ em: 0 – 20 ng/mL (phụ thuộc vào tuổi và mức phát triển).
Tuy nhiên, giá trị tham chiếu có thể khác nhau tùy phòng xét nghiệm.
- GH cao:
- To đầu chi (acromegaly): Nồng độ GH tăng cao do u tuyến yên, gây ra các triệu chứng như tay, chân và khuôn mặt phát triển to quá mức ở người lớn.
- Khổng lồ: Thừa GH ở trẻ em dẫn đến sự phát triển quá mức chiều cao.
- Khối u tuyến yên: U lành hoặc ác tính ở tuyến yên có thể gây sản xuất quá mức GH.
- GH thấp:
- Thiếu hụt GH ở trẻ em: Gây ra tình trạng chậm lớn, lùn tuyến yên.
- Thiếu hụt GH ở người lớn: Có thể gây mệt mỏi, giảm khối cơ, tăng mỡ, và giảm mật độ xương.
Ý nghĩa lâm sàng
- Chẩn đoán thiếu hụt GH: Đối với trẻ em chậm phát triển chiều cao, xét nghiệm GH giúp xác định liệu tình trạng chậm lớn có liên quan đến thiếu GH hay không. Đối với người lớn, thiếu hụt GH có thể là do tổn thương tuyến yên hoặc sau phẫu thuật cắt bỏ u tuyến yên.
- Chẩn đoán thừa GH: Trong trường hợp người bệnh có các dấu hiệu của bệnh to đầu chi hoặc khổng lồ, xét nghiệm này giúp đánh giá mức độ tăng trưởng GH quá mức.
Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả
Nồng độ GH trong máu có thể thay đổi do nhiều yếu tố, bao gồm:
- Căng thẳng hoặc tập thể dục có thể làm tăng nồng độ GH.
- Giấc ngủ: Nồng độ GH thường cao hơn vào ban đêm, đặc biệt là trong giai đoạn giấc ngủ sâu.
- Dinh dưỡng: Sự sụt giảm lượng đường trong máu có thể kích thích tiết GH.
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.